با هدف همفكری و همكاری علمی و صنعتی و در حاشیه بیست و نهمین نمایشگاه فرش دستباف ایران که در هفته نخست شهریورماه 1401 در تهران برگزار شد، تفاهمنامهای بين دکتر حسن تاجیک (رئیس پژوهشگاه رنگ) و دکتر حمید کارگر (مدیرعامل شركت فرش آستان قدس رضوی) به امضا رسيد.
در این تفاهمنامه محورهای متعددی از جمله همکاریهای آموزشی و پژوهشی، اجرای پروژههای تحقيقاتی و كاربردی حوزه فرش در زمينه علوم و فناوری رنگ و پوشش، استفاده از امكانات آزمايشگاهی و كارگاهی متقابل، استفاده متقابل از مستندات علمی و آموزشی و برگزاری دورهها و كارگاههای مختلف آموزشی در نظر گرفته شده است.
با توجه به اهمیت توجه به فعالیتهای دانشبنیان در سال جاری، با انعقاد این تفاهم نامه میتوان انتظار داشت مقوله سنتی فرش دستباف بیش از گذشته از دانش و فناوری روز بهره بگیرد و در همین راستا پروژه «ضد لک و ضد بید کردن الیاف پشمی» بهعنوان اولویت در این همکاری متقابل تعیین شده است.
از آنجا که شرکت فرش آستان قدس رضوی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فرش در کشور است که دارای مجتمع متمرکز تولید بوده و حلقههای زنجیره تامین فرش از جمله رنگرزی را در خود دارد، در صورت بهبود و اصلاح فرایندهای تولیدی به ویژه در رنگرزی میتواند الگوی مناسبی برای دیگر تولیدکنندگان کشور واقع شود.
در حال حاضر فرشهای دستباف عمدتاً از الیاف پشمی تولید میشوند که خطر بیدخوردگی آنها را تهدید میکند. با دستیابی به شیوه مناسب ضد بید کردن الیاف پشمی به هنگام رنگرزی، میتوان انقلابی را در ماندگاری و دوام بیش از پیش دستبافتههای ایرانی شاهد بود.
همچنین به هنگام استفاده از فرش دستباف ممکن است با ریختن انواع مایعات یا روغنها روی فرش، لکههایی پدید آید که شستوشو و رفع آنها دشوار باشد. از اینرو دستیابی به تکنیک ضد لک کردن الیاف میتواند تحول ارزشمندی را در تولید فرشهای دستباف رقم زند.
پژوهشگاه رنگ کشور که زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت دارد، در زمینه رنگ، رزین و پوششهای سطحی به انجام پروژههای پژوهشی و کاربردی اشتغال دارد و همکاری این پژوهشگاه با شرکت فرش آستان قدس رضوی میتواند نتایج عملی ارزندهای را در حوزه فرش دستباف ایران در پی داشته باشد.
در آیین امضای این تفاهمنامه که در محل غرفه شرکت فرش آستان قدس رضوی در نمایشگاه بینالمللی تهران به انجام رسید، طرفین بر استفاده حدااکثری از دانش، تجربه و امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی یکدیگر در به فرجام رساندن اولویتهای پژوهشی تعیینشده تاکید کردند.