تناسب در اندازه فرش
اگر وسعت محلی که قرار است مفروش شود در تناسب با اندازه فرش نباشد، ناگزیر خواهید بود کناره‌های فرش را تا بزنید یا بخشی از فرش در کنار دیوار بالا رود یا اینکه بخشی از آن زیر کمد، تخت، میز یا دیگر وسایل قرار گیرد. این حالت غیرطبیعی برای مفروش شدن یا فشار دائمی وسایل روی فرش موجب آسیب رسیدن به فرش، ساییدگی یا حتی سوراخ شدن می‌شود.
از این‌رو توصیه می‌شود به تناسب اندازه فرش با محل قرارگیری آن دقت شود.
دقت در محل قرارگیری فرش
هرچند کف خانه‌های امروزی برخلاف گذشته پوشیده از مواد آهکی، گچی یا ناهموار نیستند اما تأکید بر این نکته ضروری است که کف زمین و سطح قرارگیری فرش باید صاف و عاری از مواد آهکی باشد.
بهتر آن است که زیر فرش از کفپوش‌هایی همچون سنگ، سرامیک و پارکت استفاده شود و درزهای سنگ‌ها و سرامیک‌ها نیز به‌صورت کامل پر شود.
پهن کردن فرش روی موکت یا کف‌پوش‌های پلاستیکی نیز پیشنهاد نمی‌شود چرا که الیاف موکت در نزدیکی با الیاف پشم می‌توانند فضای مستعدی برای زندگی حشرات فراهم آورند.
محیط امن برای فرش
نم و رطوبت می‌تواند به رشد موجودات ذره‌بینی به‌ویژه انواع قارچ‌ها و کپک‌ها در فرش دست‌باف منجر شود. رشد این حشرات زیان‌بار در آب و هوای گرم و مرطوب بیشتر از سایر شرایط آب و هوایی است. از این‌رو باید ضمن پرهیز از نوسان شدید رطوبت و دما در محل نگهداری یا استفاده فرش دست‌باف، از هر گونه رطوبتی مانند عرق کردن لوله‌های کف اتاق، لوله‌های رادیاتور، درزهای پنجره یا شیروانی اجتناب شود.
نفوذ حشرات در فرش دست‌باف موجب تخریب الیاف پشمی می‌شود و برخی حشرات نیز الیاف سلولزی (پنبه) آسیب می‌رسانند. در این میان لارو حشره بید مخرب‌ترین است و بهترین راه برای از بین بردن بید، نظافت و تمیز کردن مستمر فرش است.
پیشنهاد می‌شود هر از گاهی فرش‌ها متناسب با شرایط محیطی جا‌به‌جا شوند و در معرض جریان هوا و نور خورشید (در مدت زمانی محدود و مشخص) قرار گیرند.
از تابش مستقیم و مداوم نور خورشید به فرش دست‌باف نیز باید پرهیز کرد. تابش نور به برخی از قسمت‌های فرش (جلوی پنجره‌ها و…) در ساعات مشخصی از روز می‌تواند موجب رنگ‌پریدگی همان قسمت از فرش شود. همچنین باید توجه داشت که الیاف ابریشم به علت پروتیینی بودن، در برابر اشعه ماورای بنفش تخریب می‌شوند و از همین‌رو بهتر است از قرار گرفتن در برابر تابش مستقیم نور خورشید اجتناب شود.
نظافت فرش
استفاده از انواع جاروهای دستی، برقی و همچنین برس‌های مخصوص موجب بیرون آمدن تخم‌های بید از لابه‌لای پرزهای فرش می‌شود.
در صورت استفاده از جاروی دستی بهتر است در جهت خواب فرش جارو زده شود و نمدار باشد تا از برخاستن گردوغبار جلوگیری شود. در هنگام استفاده از جاروی برقی (مکشی) نیز باید در جهت خواب فرش و به یک سمت کشیده شود و در برگشت، دسته جارو از سطح فرش بلند شده و دوباره کشیده شود. (حرکت در خلاف جهت خواب فرش به مرور موجب شکستگی خواب فرش می‌شود)
شستوشوی فرش
شستوشوی فرش امری است اجتناب ناپذیر، اما این فرایند باید به‌وسیله افراد متخصص با دستگاه‌های مناسب باشد. پیشنهاد می‌شود این فرایند در کارخانه‌های فرش‌شویی انجام پذیرد زیرا شستوشوی ناآگاهانه در بعضی از فرش‌ها موجب تداخل رنگی، پوسیدگی و بروز آسیب‌های جدی مانند پارگی خواهد شد.
چند نکته تکمیلی
- بهتر است هر چند وقت یک‌بار فرش را در محل خود چرخانده یا جا‌به‌جا شود. این کار از کوبیدگی و ساییدگی بر اثر پاخوردگی قسمت‌های پررفت‌وآمد روی فرش پیشگیری می‌کند.
- پیشنهاد می‌شود در صورتی که از فرش استفاده نمی‌شود، برای نگهداری آن روی پارچه کتانی هم‌اندازه با ابعاد فرش مواد ضد بید پاشیده شود و سپس فرش روی پارچه پهن شده و لوله شود.
- بهترین شیوه برای نگهداری فرش‌های بدون استفاده، نگداری به‌صورت «لول» (لوله شده) است. بدیهی است که وجود جریان مناسب هوا، فقدان رطوبت و اطمنیان از عدم وجود بید نیز ضروری است.
- اگر به هر علتی آسیبی به فرش وارد شد، باید به سرعت نسبت به ترمیم و رفوی آن اقدام شود. تعلل در این کار به تدریج موجب گسترش آسیب و بیشتر شدن پارگی یا پوسیدگی فرش خواهد شد.
